Weerstandsvermogen en risicobeheersing

In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de geïdentificeerde risico’s voor de gemeente Dijk en Waard. Dit risicoprofiel bepaalt de weerstandscapaciteit die nodig is om deze risico’s op te kunnen vangen. De benodigde weerstandscapaciteit afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit geeft de ratio van het weerstandsvermogen van de gemeente Dijk en Waard weer.
Bij de Jaarrekening 2023 is het risicoprofiel geactualiseerd. Voor de begroting 2025 zijn de risico’s opnieuw tegen het licht gehouden. Dit gaf aanleiding om op een punt het risicoprofiel aan te passen. In de begroting zijn besparingen ingerekend vanuit de Hervormingsagenda Jeugd. Deze besparingen lopen op naar circa € 2,5 miljoen voor het jaar 2025. De verwachting is dat een behoorlijke kans bestaat dat de besparingen niet gerealiseerd worden. Hier speelt ook een rol dat wettelijke kaders, die tot besparingen leiden, nog niet zijn aangepast. Het mogelijke financiële gevolg van dit risico is opgehoogd in het actuele risicoprofiel.
In totaal zijn circa 30 risico’s in het risicoprofiel opgenomen. De 10, in financiële zin, grootste risico’s zijn onder het hoofdje 'Risicoprofiel' nader omschreven.
Om in deze paragraaf een beeld te geven van de weerstandscapaciteit (de ratio van het weerstandsvermogen) van de gemeente Dijk en Waard zijn de volgende uitgangspunten gebruikt:

• Bij de bepaling van de benodigde weerstandscapaciteit is een zekerheidspercentage van 80% gebruikt.
• Voor de berekening van de beschikbare weerstandscapaciteit gaan we uit van de algemene reserve, de onbenutte belastingcapaciteit en de 'vrije' ruimte in de reserve bouwgrondexploitaties. Eerder bestond de beschikbare weerstandscapaciteit alleen uit de algemene reserve en de onbenutte belastingcapaciteit. In de door de raad op 7 november 2023 vastgestelde Prognose reserves 2023-2027 is bepaald dat ook de 'vrije' ruimte van de reserve bouwgrondexploitaties onderdeel is van het beschikbare weerstandsvermogen. Ter informatie onderstaand in cursief de betreffende passage in de Prognose reserves 2023 – 2027.

In het weerstandsvermogen (de ratio) wordt een totaal beeld gegeven inclusief de risico’s van de grexen. Dit betekent dat de risico’s die verbonden zijn aan de grexen opgenomen worden in de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. De 'vrije' ruimte in de reserve bouwgrondexploitaties (totaal van de reserve minus de inschatting toekomstige vennootschapsbelasting en de onttrekkingen kapitaallasten voor doortrekken Punt en Herinrichting omgeving Veilingterrein) wordt opgenomen in de beschikbare weerstandscapaciteit.
Met deze uitgangspunten is de ratio van het weerstandsvermogen voor de gemeente Dijk en Waard 2,8.
Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen, wordt door gemeenten vaak gebruik gemaakt van onderstaande waarderingstabel die door het Nederlands Adviesbureau Risicomanagement (NAR) en de Universiteit Twente zijn opgesteld.